Sefaköy’de 3 kangalı 150 TL’den vatandaşa satılan sucuklar dikkat çekti… 3 kangal sucuk 150 TL olur mu sorusunu akıllara getiren imajlara karşı kasap ve marketlerde sucuğun kangalı 200 ile 300 lira ortasında değişiyor.
Sucukta yapılan maliyet oyunlarına karşı Besin Mühendisi Doç. Dr. Murat Doğan, ihtarlarda bulundu.
Vatandaşın renginden ve imgesinden anlayamayacağı hileleri anlatan Doğan, sucukta kemik tozu, sakatat ve bitkisel proteinlerin kullanıldığını, bunların da halk sıhhatini tehdit ettiğini lisana getirdi.
SAKATAT, MİDE, PANKREAS VE KEMİKLER KULLANILIYOR
Gıda Mühendisi Doç. Dr. Murat Doğan, “Sucuk içerisinde kıyma ve baharat karışımından öteki bir şey olamaz. Lakin tağşiş dediğimiz yani aldatmaca yapılan işler var. Merdiven altı üretim yerlerinde bunlar yapılabiliyor. Temel olarak aslında güzel olmayan etler kullanılıyor. Sakatat tipi etler, hayvanın kullanılmayan yerleri, pankreası, midesi, bağırsaklarının bir kısmı. Et mezbahadan çıkıyor ve çıktıktan sonra kemikler kalıyor. Bu kemikler ya hayvan yemi olarak gönderiliyor ya da mama olarak yapılması için fabrikalara gönderiliyor. Kemiğin üzerindeki kıymayı tıraşlayarak onu da kullanıyorlar, böylelikle maliyetleri hem düşürmüş oluyorlar kendilerince ancak bunların hepsi yasak. Sıhhat açısından da sorunlu şeyler. Eseri olağan fiyatıyla, piyasa fiyatıyla alıyorsanız, bilindik bir yerden alıyorsanız ve markanız da güvenilirse, bir sorun yaşayacağınızı düşünmüyorum. Onun dışında bir panayırda, rastgele bir etiketsiz eseri aldığım takdirde bunları yaşama imkanım var” dedi.
BOLCA TAVUK DERİSİ KULLANILIYOR
Doç. Dr. Doğan, şöyle konuştu:
-Yapılan şeyler baharatı artırarak istenilen tadı yakalamak. Tarım Bakanlığı bunlarla ilgili çalışmalar yapıyor lakin merdiven altı yerlerin bulunabilmesi lazım. Tavuk da karıştırılıyor.
-Türk Besin Kodeksine nazaran sucuk dediğimiz şeyin içerisine mutlaka tavuk eti olamaz. Yani kanatlı et olamaz.
-Maliyetleri düşürmek için yapılan birtakım şeyler var. Çokça tavuk derisi katılıyor. Tavuğun iç kısımları, kemikli kısımları çamur haline getiriliyor sucuğun içerisine kuter yapılırken katılıyor.
-Bunların hepsi hem sıhhatimizi etkiliyor hem de yanlışsız eseri tüketmememize neden oluyor.
BİTKİSEL LİFLER KULLANILIYOR; POSA YİYORSUNUZ
-Kemik tozu ziyanlı. Sucuğun içine katıldığı takdirde olağanda siz bir tabak tavuk yiyorsunuz, kemikli but yiyorsunuz, yerken kemiğini yemezsiniz. Sizin yemediğiniz bir şeyi hayvanlar için kullanabilecek ya da gübre yapılabilecek bir şeyi alıp besinin içerisine koymak yanlışsız bir şey değil.
-Bitkisel protein de katıyorlar hedef burada bakanlık tarafından kontrol yapıldığında içerisinde protein ölçüsüne bakılıyor. Yüzde 13-14 olması lazım. Bu ölçünün altındaysa etin yerine diğer bir şey olduğu manasına gelir.
-Bu noktada posa dediğimiz, bitkisel lifler, buğday, havuçların liflerini katıp içerisine suyla birlikte karıştırdıkları takdirde 1’e 6 yani 1 litre su içerisine 6 kilo o liften katıp, kıymanızla karıştırdığınızda 10 kiloya yakın bir sucuk elde ediyorsunuz 3 kiloluk bir kıymadan. Bol da baharat atınca maliyetler bu türlü düşürülüyor.
-Asıl sorun burada. Siz et yediğinizi düşünüyorsunuz, et proteini aldığınızı düşünüyorsunuz lakin bildiğiniz posa yiyorsunuz” diye konuştu.
ANLAŞILABİLİR ŞEYLER DEĞİL
-Vatandaşın yapacağı şey bilindik yerlerden satın alma yapması. Etin fiyatlarını hepimiz biliyoruz.
-Etin fiyatının çok altında olan bir sayıda kilo sucuk satılıyorsa bunda bir sorun vardır. Orada yapılması gereken etiketine bakmak. Nasıl ayrıntılı inceleyeceğiz diyebilirler. Tarım Bakanlığı’nın müsaadesine bakabilirler. Şayet o varsa en büyük kriter sağlanmış oluyor. Gerisinden da aldığınız yer sağlam bir yer mi?
-Zincir marketlerden alıyorsunuz, uygundur lakin halk pazarından tezgahtan, nereden geldiği muhakkak olmayan sucuklar burada etiketi de yoksa, olsa bile muhtemelen üretim müsaadesi olmayan bir eserdir. Kemiklerin üzerinden alınan, kemik tozu da karışmış olan kıymalar kullanılıyor. Bunların hepsi anlaşılabilir şeyler değil.
KASAPLAR DA UYARDI
1 kilo sucuktan 3 kangal sucuk çıktığını belirten kasap Furkan Uğur, “Bizde kilogram satış fiyatı 600 liradır. Ortalama bu civarlarda olmalı zira sucukta tağşiş kelam konusu. İçine hangi eti koyduğunuz çok değerli. Baharatı kıymetli, sucuğun kıvamı, rengi kıymetli. Rengi biraz kırmızı olması lazım ve ekseriyetle vatandaş fermente eser tercih etmeli. İçine dana eti yerine öbür et kullanılıyor. O yüzden ucuza gelmiş oluyor. Sakatat eserleri de çok kullanıyorlar” dedi.
Kasap Durmuş Aslan da, “3 kangal sucuk 150 lira olmaz. Şu anda karkas 330 lira. Tavuk etinin kilosu 85 lira. Kemikli tavuk etinin derilerini alıyorlar, insanların sıhhatini bozmak için. Sucuğun en az kilosunun 600 lira yahut 650 lira olması lazım. Tavuk derisi, taşlık, ciğer katarlar. Tavuk derisi katarlar. Vatandaş bunları fiyatından ve renginden anlayacak. Beşerler et yemek istiyorlarsa kesinlikle kasaplardan alacaklar” diye konuştu.
